GMINA LIW - Starawieś

Starawieś

Starawieś - ok. 9 kilometrów na północny zachód od Węgrowa. Leży nad przepływającą tu dość szeroko rzeką Liwiec, przy dawnym trakcie handlowym prowadzącym z Łukowa przez Węgrów do Gdańska.

Historia

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1473 roku, gdy wymieniana jest jako Jakimowice, będące własnością Stanisława z Kosowa. W XVI wieku otrzymała nazwę Starawieś, w późniejszym czasie (od XIX wieku) pisaną rozdzielnie: Stara Wieś. W niektórych późniejszych wzmiankach (ok. 1711 roku) występuje także pod nazwą Krasnydwór. W XVI wieku wieś oraz puszcza starowiejska wchodziły w skład posiadłości węgrowskiej, należącej do możnego litewskiego rodu Kiszków. Po małżeństwie w 1593 roku hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła z Elżbietą z Ostrogskich Kiszczyną przechodzi w posiadanie Radziwiłłów.

Wtedy to Węgrów otrzymał liczne przywileje, a Starawieś stała się rezydencją rodu aż do 1664 roku, w którym Bogusław Radziwiłł sprzedał ją Janowi Kazimierzowi Krasińskiemu, podskarbiemu wielkiemu koronnemu. W 1762 roku, jako wiano żony Barbary Krasińskiej przeszła na własność Michała Świdzińskiego. Następnymi właścicielami byli Ossolińscy (do 1811) i Jezierscy. W 1840 Maria Jezierska wyszła za mąż za rosyjskiego księcia Sergiusza Golicyna, który dzięki temu stał się kolejnym właścicielem Starejwsi. W 1879 dobra starowiejskie ponownie przeszły w posiadanie rodziny Krasińskich, którzy w 1905 sprzedali majątek Aleksandrowi Gerliczowi. W 1912 posiadłość została kupiona przez Macieja Radziwiłła. Ostatnimi właścicielami Starejwsi (do 1945 roku) byli Franciszek Radziwiłł i Zofia de Gren z Wodzickich Radziwiłłowa. W czasie okupacji cały majątek został zajęty przez Niemców, a po wojnie znacjonalizowany.

Rozporządzenie MSWiA z 2003 roku przywróciło miejscowości historyczną nazwę Starawieś.

Zabytki:

Pałac w Starejwsi

Neogotycki pałac wybudowany najprawdopodobniej pod koniec XVI wieku, później wielokrotnie przebudowywany i modernizowany. Wokół pałacu rozciąga się park ze stawami i bogatą roślinnością. Przed laty park był udostępniony dla zwiedzających, a niedawno został zamknięty.

Widok pałacu z lotu drona: http://www.polskazdrona.pl/palac-w-starejwsi-215.html 

Kościół pw. św. Michała

Neogotycki kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła został wybudowany w latach 1866-71, wg projektu Bolesława Podczaszyńskiego, w miejscu spalonego w 1866 roku drewnianego kościoła, ufundowanego w 1717 roku przez Jana Dobrogosta Krasińskiego, ówczesnego właściciela Starejwsi. W ołtarzu głównym znajduje się obraz z XVIII wieku, przedstawiający św. Michała Archanioła, namalowany prawdopodobnie przez Szymona Czechowicza, oparty na kompozycji Guido Reniego. 

Starawieś oczami poetów

Piękno Starejwsi, a szczególnie starowieskiego pałacu, opiewali między innymi: Adam Mickiewicz, Bolesław Leśmian, Konstanty Ildefons Gałczyński, Julian Tuwim. Pisali o niej Juliusz Słowacki i Cyprian Kamil Norwid, a nawet Władysław Broniewski.